Stilletjes loop ik in Wandelbos Groenendaal langs een rij
kastanjebomen. Mijn blik wordt door een aanhoudend geritsel omhoog getrokken. Ik zie de laatste dorre bladeren vreugdeloos aan de
verkleurde takken hangen. Veel te vroeg op de grond gevallen dode bladeren verpulveren
onder mijn voeten. Het geheel vormt een
schril contrast met de zomer, waarin juist alles in volle bloei zou mogen
staan. Een alarmerende en mistroostige aanblik. Veel mensen lopen
nietsvermoedend langs de aangetaste bomen, waarin in stilte een overlevingsgevecht
gaande is; denken dat het door een zomers stormpje komt of hebben het gewoonweg
niet in de gaten.
De kastanjebomen worden al jaren belaagd door de mineermot, een kleine nachtvlinder, die zich een weg baant in de bladeren en een bron van verspreiding van schimmels en bacteriën vormt. In parken, in privétuinen, in bossen, overal pik je de kastanjes
er zo tussenuit. Ze zijn allemaal ziek. Niet alleen van de mot, maar inmiddels heeft een andere ziekte zich aangediend en het heeft een naam, weet ik
inmiddels: de kastanjebloedingsziekte, veroorzaakt door een hardnekkige bacterie. Klink pijnlijk.
Al jaren valt het me op dat de kastanjebomen er steeds slechter
en zieker gaan uitzien. Op diverse plekken in het land wordt getracht de
kastanjes te redden en als dat niet meer mogelijk blijkt, worden de kastanjes omgezaagd
en vervangen, zoals op de Vrijheidsdreef in Heemstede.
Bomenkenners proberen de kastanjes uit het vuur te halen door allerlei bestrijdingsremedies te bedenken voor zowel de mineermot als de bloedingsziekte. Van het opwarmen van de bomen tot het inspuiten van knoflook. Helaas is een verlossende en vooral blijvende remedie voor de bloedingsziekte nog
niet gevonden. Wat kan helpen tegen de bestrijding van de mineermot, is het opruimen van de dode
bladeren in het najaar, maar ik denk niet dat we jonge ouders met hun kinderen zover krijgen
om in plaats van kastanjes, dode bladeren te gaan rapen? Geen deuk aan
natuurlijk.
Geen remedie, betekent dat het einde van de kastanje? Is de
tijd van kastanjes rapen, van poppetjes maken met stokjes, van spinnenwebben
maken, van kastanjes poffen, van het vol wonder aanschouwen van de
karakteristieke vorm van een kastanjeblad, voorbij?
Naast de kastanjebloedingsziekte zijn ook de elzen getroffen
door een vernietigende schimmel en ook deze bomen pik je er zó tussenuit. Is
het milieu zo uit balans dat de natuur haar zelfherstellende kracht verliest? Zelfs
in Heemstede?
Hebben we onze laatste kastanje gepoft?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten