Een bewegende band (19)

“Heb jij nou altijd een goede band met jouw moeder gehad?", vraagt een vriendin naar aanleiding van de blogs die ik over mijn hoogbejaarde moeder en mij schrijf. In haar vraag hoor ik iets van ongeloof, misschien zelfs een vleugje achterdocht?

Spontaan begin ik een antwoord te typen, maar halverwege blijven mijn vingers hangen. Twijfelend in de lucht. Want wat is goed? Wat is een goede band? Wat is altijd?

Als iets altijd goed zou zijn, zou dat niet ongelooflijk saai en kleurloos zijn?

Zo’n vraag is zó gesteld, maar ik ben vast niet de enige die een moederdochterband in één woord goed of slecht zou kunnen noemen. Was het maar zo simpel, toch?

In een flits trekt mijn jeugd voorbij, mijn jongvolwassenheid, het moment dat ik zelf moeder werd en ook de jaren als moeder zijnde daarna. Verbazingwekkend hoe de mind al die ervaringen in een paar seconden kan proppen.

Wat ik wel weet: onze moederdochterband is zo sterk dat we tot op de dag van vandaag met elkaar praten, kunnen lachen, huilen en tijd kunnen doorbrengen zonder al te veel kleerscheuren. Dat zegt best al iets, toch?

Er is zorg en respect en we zijn met elkaar mee bewogen door de jaren heen. De ene keer in een vloeiende beweging en soms was het onhandig struikelend.

Er waren momenten van afstand en momenten van diepe verbondenheid. Gesprekken die stroef verliepen, misverstanden die pijn deden, maar ook dagen waarop we niet meer bijkwamen van de slappe lach.

Ik kan me nog steeds ongenadig irriteren aan mijn moeder en ik weet precies wanneer zij meent dat ik irritant ben. (Overigens heeft ze dan altijd ongelijk, uiteraard).

We hebben elkaar spiegels voorgehouden, elkaar over en weer teleurgesteld, verwachtingen laten barsten als een te strak opgeblazen ballon. Maar we hebben ook veel vergeven, strijd vergeten en sommige obstakels samen genomen, andere genegeerd of onder de mantel der liefde bedekt. En die mantel is zacht en veilig. We hebben samen gelachen, gehuild, gewanhoopt, gebeden en elkaar steeds beter leren kennen en respecteren.

Na 62 jaar dochterschap blijkt deze band rekbaar en stressbestendig. Ze buigt, maar breekt niet. Met wederzijds respect, liefde voor elkaar en wat humor, los je veel op. Waar een wil is, is een weg.

Dementie wist de scherpe kantjes. Mijn moeder is veel vergeten en de herinneringen die zijn gebleven, zijn veelal mooi en liefdevol. Zelfs de meest pijnlijke familievetes hebben in haar herinnering niet eens plaatsgevonden. En wij laten dat vooral zo.

Wat elk mens zou kunnen leren van iemand met dementie? Leven in het nu!

Want dat is het enige dat er is.

De rest is een goed of een slecht verhaal, maar het verhaal gaat over het verleden.

En het antwoord aan mijn vriendin? Dat moet ik haar schuldig blijven.
Maar dat is niet mijn schuld.
Dat komt door mijn moeder.
Altijd. Uiteraard.

Elegant tot het einde (18)

Dementie. Aan de buitenkant zie je niets, maar er gebeurt van alles in haar hersenen. Mijn moeder, 92 jaar, ziet er nog altijd keurig verzorgd uit. Dat is hoe ze het altijd heeft gedaan en dat ongetwijfeld wel zal zo blijven, tot het einde. Haar haren netjes gekapt, haar kleding onberispelijk, haar kamer opgeruimd. Routine is haar houvast.

In haar kamer schuifelt ze wat rond, bladert gedachteloos door de krant, kleurt af en toe een plaatje in en drinkt koffie in de gezamenlijke huiskamer. Echt lezen of puzzelen lukt niet meer, maar dat deert haar niet – ze doet alsof. Net zoals ze vroeger problemen oploste: met een glimlach, schouders eronder en vooral geen geklaag. Want klagen, dat deed haar generatie niet.

Wat wél gebleven is, is haar gevoel voor stijl. “Keeping up appearances” zit in haar DNA. Ze geniet nog steeds van een goed glas wijn en een etentje op een prachtige locatie. Dat ze een uur later niet meer weet wat ze heeft gegeten, maakt haar ervaring niet minder waardevol. En de onze ook niet.

Onlangs zaten we met haar in een restaurant. We kozen haar lunch – keuzes maken is niet meer haar sterkste kant. Maar toen de wijn aan bod kwam, was er geen twijfel. Mijn man las de opties voor:

“Dry, fresh and elegant” of “Full, spicy and smooth”?

Ze trok haar al eerder in een blog beschreven keurig verzorgde wenkbrauw* op, keek hem met haar bekende, licht hautaine blik aan en antwoordde droog:

“Wat denk je zelf? Uiteraard elegant.”

En zo geschiedde.

 Wil je lezen over de * wenkbrauwentaal van moeder? Klik hier!