Dankbaarheid: voel jij het hier en nu? 💛

Elke dag overvalt mij een gevoel van diepe dankbaarheid, om alles wat het leven mij schenkt. Soms overweldigend, wellicht vinden anderen het overdreven..het is voor mij een dagelijks gebed. De laatste dag van het jaar kan een extra impuls geven, achteromkijkend in het hier en nu. Dit is wat er zoal in mij opkomt:

Wat ik dankbaar mag ervaren:

• Dat ik wakker word en in slaap mag vallen naast mijn lief.
• Een veilig bed, in een veilige omgeving, in een heerlijk thuis.
• Het grote, fijne, warme gezin dat ons omringt.
  
• Familie, voorouders en nageslacht.
• Het dagelijkse brood.
• De kleren aan mijn lijf en het dak boven mijn hoofd.

Voor de verbindingen in mijn leven:

• De lieve mensen om mij heen.
• voor het zingen en dansen en mediteren met elkaar.
  
• Alle ontmoetingen, mooi, pijnlijk, heerlijk, vooral eerlijk.
• Mijn dierenvriendjes, de vogeltjes én de mol in mijn tuin.
  

Voor groei en leren:

• Dat ik elke dag mag leren en dankbaar mag zijn.
• Mijn werk dat ik mag en kan uitvoeren.
• De liefde die ik mag ontvangen.
• Het vertrouwen in mijn hart.
  
• De meesters in mijn leven, in wiens geduldige spiegel ik mag kijken.
• De weg die mij is getoond en die ik naar beste kunnen bewandel.

Voor het grotere geheel:

• Moeder Aarde, Vader Zon, de maan, de sterren, de engelen, en de wezens van licht en liefde.
• Alles wat ik nog niet weet of niet kan zien.
• Dat wij in perfecte balans worden gehouden, gekoesterd, gevoed en beschermd.
• Voor de universele kracht van liefde en eenheid, die ik niet kan zien, alleen maar kan ervaren.
  

Een wens voor allen:

Moge dankbaarheid de harten raken van alle levende en voelende wezens.
Moge dankbaarheid licht brengen in de harten van hen die het moeten ontberen.
Moge dankbaarheid ons inspireren tot het zorgen voor elkaar.

Waar ben jij vandaag dankbaar voor?

Sta eens stil bij wat jou vreugde brengt, hoe klein of groot ook. Ik hoor het graag in de reacties – samen maken we de wereld een stukje lichter.

Dankjewel dat je de tijd hebt genomen om dit te lezen. 💛

Licht in de duinen

Het is een grijze dag. Stevig doorstappend loop ik door de duinen, terwijl ik stilletjes een mantra herhaal. Het is een van die dagen waarop de zon zich al weken niet heeft laten zien, zoals mijn man eerder die ochtend fijntjes opmerkte: "31 dagen zonder zon, wist je dat?" Tot dat moment had ik het niet eens gemerkt, maar met zijn woorden in mijn achterhoofd, voelt de lucht inderdaad zwaarder. Herken je dat? Dat iemand je ergens op wijst en ineens kun je het niet meer níét opmerken?

Gelukkig doet mijn mantra, die het universele licht aanwakkert, zijn werk en ik voel me met elke stap lichter worden. Ik zet flink de pas erin en voel de energie door mijn lijf stromen. De combinatie van beweging, ademhaling en de mantra brengt rust en ook blijdschap.

Even wat verderop zie ik een jonge vrouw, gezeten aan een verweerde picknicktafel. Voor haar liggen een thermoskan, een zak noten en een schrijfblok. Ze buigt zich geconcentreerd over haar papier en schrijft met een rode pen. Iets in haar uitstraling houdt me even stil.

Als ik langsloop, kijkt ze op. Zonder erbij na te denken, stel ik haar een vraag, alsof ik zéker weet dat ze mijn intentie direct zal begrijpen: 'Ben jij ook een beetje licht aan het maken?'.

Haar gezicht klaart op. 'Ja,' zegt ze en haar ogen beginnen te stralen. Ze vertelt dat ze bezig is met een brief aan zichzelf. 'Aan mijn toekomstige zelf', voegt ze eraan toe. 'Ik schrijf op wat ik mezelf wens en hoe ik hoop dat dingen zich positief ontwikkelen.'

We praten wat verder, alsof we elkaar al jaren kennen. Haar woorden hebben iets ontwapenends. Een mix van hoop en vertrouwen.

Bij het afscheid wijs ik haar op de enorme boom die achter ons staat. Het is een oude boom, met knoesten die hem een ietwat peinzend gezicht geven. Samen kijken we peinzend terug.

'Wat zal hij al veel hebben gezien,' zeg ik. 'Geluk, verdriet, stormen, zonneschijn… Zou hij weleens een mantra zingen of een brief schrijven, denk je?'

Ze lacht en ik lach met haar mee.

Ik wandel verder met een glimlach. Soms zijn het dit soort ontmoetingen die mij eraan herinneren hoe eenvoudig het is om lichtpuntjes te vinden: een woord, een blik, een wens op papier of zo'n verweerd gezicht in een boom te zien. Een boom, waarin dat universele licht verborgen ligt, zoals in ieder van ons.

Kijk vandaag eens om je heen: waar vind jij een lichtpuntje?

 

Hoe hangt de vlag erbij?

Scrollend door de updates op social media valt de tendens op dat symbolen worden gebruikt om een mening te uiten. Ik denk aan de tekst als ‘niet in mijn naam’ of ‘breng ze thuis’, maar ook verschillende vlaggen worden gebruikt om te laten zien waar we voor staan. Toch is helder dat vrede de onderliggende of beter gezegd: bovenliggende boodschap is!

Ondanks al onze goede intenties laten deze uitingen vooral zien hoe verdeeld we zijn over de weg ernaartoe. Ook vredesmanifestaties komen vaak voort uit frustratie, verdriet, woede of angst. Onze verdeeldheid komt scherp in beeld en dit ondermijnt ons gezamenlijke doel: vrede.

Vaak denk ik aan het verhaal van Jezus. Of je nu gelovig bent of niet, iedereen kent zijn verhaal. Hij sprak in eenvoudige woorden over een ander leven: een leven van vrede. Over vergeven, samen delen en leven vanuit goedheid, compassie en vertrouwen. 

Hij deed dat niet vanuit een politieke agenda of winstbejag, maar zittend tussen de mensen, van hart tot hart, zonder verborgen agenda. Hij geloofde in het goede in ieder mens, zó sterk dat hij zelfs bereid was zijn leven daarvoor te geven. Is dit slechts een 'verhaal' of kunnen we hier een blijvende uitnodiging in vinden om te onderzoeken of we ons willen bewapenen of ontwapenen in de weg naar vrede?

Als we ons bewapenen, bereiden wij ons voor op oorlog. Wapens zijn er eenvoudigweg niet om stof te vangen, maar om te gebruiken. En ontwapenen begint niet bij politieke beslissingen, maar in ons hart. Welke weg nemen wij? Welke vlag laten we wapperen?

Voor mij is er maar één weg en dat is de weg naar binnen. En er is maar één vlag en die hangt in ons eigen hart en dat brengt mij op de vraag: Hoe hangt de vlag er eigenlijk bij? 

Wat zien we als we in ons eigen hart kijken?
Kunnen we daar een plek vinden waar vrede begint?
Daar waar we niet hoeven te roepen óver vrede, maar alleen hoeven te zijn?

En dat we beseffen dat dit niet alleen een mooie gedachte, maar ook een geleefde werkelijkheid is?

Ik ben volledig voorbereid op vrede!

 www.silent-touch.nl

'Barmhartigheid als geschenk!' Is dat misschien de boodschap van de Goedheiligman?

Vandaag vieren sommigen het feest van Sinterklaas en anderen vieren het ook helemaal niet.
Er is discussie, getrek en gedoe, dat geeft vooral veel verdriet.
Laten we elkaar respecteren en rekening houden met elkaars gevoelens en wensen,
Dat maakt van ons allen, gelukkiger mensen.

Want we herinneren en eren een allang overleden man
Nicolaas van Myra, een eenvoudige Goedheiligman.
Hij gaf aan de armen en wordt zo herinnerd door velen.
Hij gaf vanuit barmhartigheid door wat hij had, te delen.
 
Tenslotte gaat zo’n feest niet over wit en het gaat niet over zwart
Het gaat om het geven, recht vanuit je hart.
Opdat we schenken vanuit overvloed aan degenen om je heen
En zo kunnen we geven vanuit barmhartigheid aan iedereen.
 
Het gaat niet om veel, het gaat niet om groot
Het gaat om de goede wil en een vrolijke noot.
Het gaat niet om de perfecte rijm of dure geschenken
Het gaat om de goedgevigheid in onszelf te gedenken.
 
Iedereen is welkom de liefde in zijn hart te zoeken.
Om daarna vanuit overvloed de wereld en elkaar te bezoeken.
Niet alleen voorbehouden op deze éne dag, maar telkens weer.
Dan verandert de wereld en is er geen tekort of oorlog meer.
 
Zoek en vind het mooie in het leven
Dat is wat Sint jou het liefste wil geven.

 

 

Een roestige fluitketel

Het was een gewone dinsdagavondrepetitie. Helemaal niet spannends, het is alleen maar leuk. En daar stond ik dan, vol goede moed, te midden van mijn koorleden en onze immer geduldige dirigente. Oplettend wachtte ik op ‘mijn moment’. Alleen ‘mijn moment’ pakte nou nét iets anders uit en het klonk toch even anders dan thuis onder de douche.

In dit lied ‘moest’ ik de hoogste noot zingen. Normaliter samen met een zoetgevooisde medezangeres maar door andere besognes, stond ik er dit keer alleen voor. Toen ik mijn mond opentrok, veranderde mijn keel in een soort roestige poort, die krakend opende. Mijn wangen brandden, het zweet brak me uit en alsof dat nog niet erg genoeg was, leek mijn brein de stekker eruit te trekken.
Tekst? Weg.
Melodie? Geen idee meer.
Hoogste noot? Die bleef haken in het souterrain.
Wat er wel uitkwam? Een geluid dat het meest leek op het gefluit van een oude, valse fluitketel… je weet wel, zo eentje die al minstens twintig jaar op zolder stof staat te vangen.

Gelukkig viel de rest van het koor snel in en met elkaar zongen we verder, maar ondertussen stond ik daar hartstochtelijk te bidden voor een spontaan gat in de grond, waar ik in kon verdwijnen.

En toen gebeurde er iets wat ik niet had zien aankomen. Mijn medekoorleden kwamen naar me toe. "Wat klonk dat mooi!" zeiden ze, terwijl ze me een schouderklop gaven. Ik wist niet wat ik moest zeggen. Meenden ze het? Hadden ze iets anders gehoord dan ik?

Later op de avond, bij een kopje thee thuis realiseer ik me weer dat het samen zingen in een koor voor mij een absolute leerschool blijft en het herinnert mij er telkens aan dat het niet perfect hoeft.

Volgende week sta ik er gewoon weer en wellicht fluit de ketel weer haar hoogste lied, maar misschien ook niet. Wat het ook wordt, het is niet de perfecte noot die de muziek mooi laat klinken. Tenslotte gaat het in een koor om samen zingen, onze unieke klank vinden en om durven. We dragen elkaar en we doen het met elkaar. En precies dát creëert de zuivere noot in het geheel.

 

Ben je patiënt als je ziek bent? (17)

Mijn moeder, altijd een doorzetter, begon haar tijd in het verzorgingstehuis met opgeheven hoofd. Ze deed mee aan activiteiten: bloemschikken, tekenen, uitstapjes maken. Zelfs het ‘grijze koppen orkest’, waarin bewoners met ongebruikelijke instrumenten samen muziek maakten, sloot ze niet uit. Het was aandoenlijk, maar ook bevreemdend. Dit was niet de moeder zoals ik haar kende. Zij was nooit een groepsmens; haar geluk vond ze in haar tuin, achter het fornuis, of met een intieme kring van dierbaren om zich heen.

De goedbedoelde ‘bezigheidstherapie’ in het tehuis gaf haar weinig voldoening. “Het is betekenisloos,” zei ze eens, in een helder moment. De laatste maanden raakt ze steeds verder verstrikt in de sluier van dementie. Haar heldere momenten worden schaarser en de wil om te leven lijkt haar langzaam te verlaten.

Het verlies van haar laatste schoonzus en een oude buurvrouw heeft de leegte nog voelbaarder gemaakt. De zinloosheid tekent zich scherper af. Moeder eet amper, leest de krant niet meer, puzzelt niet meer en doet niet mee met activiteiten. Ze lijkt afscheid te nemen, langzaam maar bewust.

Onlangs tijdens een gesprek met de arts en verpleegkundige trok de mist van dementie even op. Met heldere stem zei ze: “Ik ben klaar met leven. Ik kijk terug op een prachtig leven, maar nu zit ik hier alleen maar te wachten; niets te doen. Te wachten op mijn dood.” Haar woorden waren doordringend, krachtig. Ze voegde eraan toe: “Overigens, net zoals al die andere mensen hier.” Of dat waar is of niet, laat ik over aan anderen; dit is slechts zoals moeder het ervaart.

Aan het einde van het gesprek keek ze ons allen aan, met haar oude vastberadenheid. “Ik ben weliswaar ziek,” zei ze rustig, “maar ik ben zeker geen patiënt.”

Een keuze voor waardigheid

Haar woorden raakten me diep. Wat betekent het om ziek te zijn, maar jezelf geen patiënt te voelen? Moeder maakte duidelijk met die éne uitspraak dat ze, zelfs nu, weigert zich volledig over te geven aan haar situatie. Haar identiteit, haar waardigheid, blijft intact.

Misschien is dat de les: ook in tijden van verlies, ziekte of aftakeling blijven we meer dan ons lichaam of onze omstandigheden. We hebben de kracht om te kiezen hoe we onszelf én de ander zien, maar óók waar we ons bewustzijn in wortelen. Moeder herinnert me eraan dat het leven ook gaat om betekenis en eigenheid, zelfs in de schijnbaar meest zinloze momenten.

Laten we haar woorden meenemen: ziek zijn, maakt je geen patiënt. Het kan deel zijn van onze menselijkheid, een mens van waarde en betekenis, tot het allerlaatste moment.

 

www.silent-touch.nl

Wat Wij Echt Willen

Mijn oma had negen kinderen om te voeden toen de oorlog in 1940 haar wereld binnendrong. Niemand vroeg haar of ze er klaar voor was. Niemand vroeg mijn opa, mijn ooms en tantes – van wie sommigen moesten onderduiken om niet gedwongen ingelijfd te worden bij het leger van de vijand. Niemand vroeg het de moedige mensen in het verzet, die hun leven op het spel zetten. Of aan de mensen die werden verdreven, vermoord en mishandeld. Nee, er werd niemand iets gevraagd, tot de dag dat de laarzen van de vijand de straten van ons land vulden.

En vandaag? Vandaag wordt mij niet gevraagd of ik wil dat er oorlogen worden gevoerd, of dat kinderen honger lijden, jonge mannen naar het front worden gestuurd, gezinnen uit elkaar worden gerukt, gijzelaars worden genomen en steden in puin worden gelegd. Ook onze vrienden in andere landen wordt niets gevraagd. Zij krijgen gewoon een bom op hun hoofd.

Iedereen met wie ik praat, voelt hetzelfde: niemand wil oorlog. Dus hoe kan het dan dat er nog steeds zoveel oorlog is? Zijn onze wereldleiders doof voor onze roep om vrede? Soms vraag ik me af wat er zou gebeuren als zij persoonlijk de pijn en onzekerheid van oorlog zouden voelen. Laat ze maar eens samen opgesloten worden, zonder luxe, enkel met elkaar en een paar simpele pollepels in de hand om het met elkaar uit te vechten totdat er vrede is. Die vrede waar jij en ik om vragen, de vrede waar elk mens recht op heeft.

Soms voelt het alsof wij, de gewone mensen, simpelweg niet worden gehoord. Worden we genegeerd door hen die over ons regeren? Willen ze ons niet horen? Die gedachte kan me soms moedeloos maken. 

Maar dan kies ik ervoor om toch te blijven geloven in de goedheid van de mens. In de kracht van liefde, die pijn zal laten smelten. Ieder mens kan op elk moment vrede maken, ieder in ons eigen leven met de mensen om ons heen. Daar heeft ieder zijn eigen stem in.

En zolang wij onze stemmen verenigen en blijven kiezen voor liefde en medeleven, is er hoop.

En die hoop voed ik met vertrouwen – vertrouwen dat onze wens voor vrede werkelijkheid zal worden. 

 

 

 www.silent-touch.nl
 

Houvast aan een boterhammetje met kaas (16)

’s Ochtends vroeg bel ik even met mijn moeder, die woont in het verzorgingstehuis. Ze klinkt afwezig en ze lijkt mijlenver weg. 

Plotseling begint ze te praten, een van die dierbare momenten van helderheid. ‘Ik leef in een leegte van eenzaamheid. Er is niemand om mijn leven mee te delen,’ zegt ze. Haar woorden blijven hangen en ik voel de zwaarte ervan. ‘Ik zou willen dat papa hier was, dat we alles konden delen. Gewoon... het leven. Het is helemaal leeg.’

Dan vraag ik haar, een beetje vertrouwend op haar actieve inborst: ‘Kunt u er zelf nog wat aan doen om de leegte te vullen?’. Ik voel bijna hoe ze haar éne, inmiddels grijs geworden maar immer perfect verzorgde, wenkbrauw optrekt.

‘Natuurlijk, kind, ik zou de leegte wel kunnen opvullen door mee te doen met alle activiteiten hier, maar ik heb er geen belangstelling meer voor.’ En om haar boodschap te bekrachtigen, voegt ze er zuchtend aan toe ‘Ik denk dat ik maar ga stoppen met eten en drinken'.

Dan blijft ze lang stil. Wat kan ik zeggen? Naarstig zoek ik naar woorden om iets van troost te bieden en vraag tenslotte zachtjes: ‘Mam, hoe voelt u zich NU, op dit moment?’

En met de nuchterheid, die zo typerend voor haar is, zegt ze: ‘Nu? Nu heb ik trek! Er ligt al een tijdje een boterham voor me, met kaas. Die ga ik nu opeten. Dus we moeten ophangen.’

Een glimlach kan ik toch niet onderdrukken en terwijl ik de verbinding verbreek, denk ik dankbaar aan dat boterhammetje met kaas, die op dit moment een klein beetje houvast biedt in de dag van mijn moeder. The Power of Now.

Bemoeizucht of vleugeltje helpen?

Er was eens een vlieg die dacht dat hij een huiskamervlieg was. 

Drie dagen lang fladderde ze rond, alsof ze een prima ballerina was, die een unieke dans uitvoerde. De vrouw, die zichzelf graag zag als natuurliefhebber, besloot haar de frisse lucht in te helpen en maakte zich klaar om de vlieg op humane wijze onder een glas te vangen. De vlieg dacht daar duidelijk anders over. Keer op keer was ze net te snel, net te slim, net een vleugelslag te vlug voor het glas van de vrouw.

Geduldig richtte de vrouw haar pleidooi tot de vlieg: ‘Als je nou gewoon even ergens gaat zitten, dan help ik je naar buiten. Iedereen blij!’. Maar de vlieg was doof voor haar smeekbede. Misschien was het de knusse gezelligheid van de huiskamer of de lol van het je-kunt-me-toch-niet-pakken-spelletje, de vlieg had duidelijk een ander idee over de samenwerking.

Na een paar dagen minderde de energie van de vlieg en haar ooit zo vrolijke pirouetjes leken meer op een trage dronkenmansdans. Dit keer, met het glas stevig in de hand, wist de vrouw haar missie te volbrengen. Ze begeleidde haar gevleugelde gast naar de deur, waar ze opgelucht haar adem uitblies: 'Goede reis’, fluisterde ze terwijl de vlieg wegvloog.

Haar zucht van verlichting bleek van korte duur. Nog geen halve minuut later was daar dezelfde vlieg, die vrolijk door de kier van de deur naar binnen dwarrelde, alsof ze zojuist had besloten dat deze woonkamer eigenlijk best wel een prima plek was om te bivakkeren. De vrouw zuchtte diep en mopperde hoofdschuddend: ‘Wil je nou gered worden of niet?’ en bracht het glas opnieuw in de aanslag.

Ditmaal echter verliep het vangen soepeler; de vlieg was duidelijk verzwakt door haar eerdere escapades. De vrouw zette haar wederom buiten, dit keer met een vastberaden “En nou wegvliegen, jij!”, maar het liep weer anders, of beter gezegd: het vloog weer anders.

Op het moment dat de vlieg eindelijk koers zette naar vrijheid, vond ze zichzelf gevangen in een spinnenweb. Vanuit de schaduw doemde een spin op, die zich razendsnel al likkebaardend voorbereidde op haar aanstaande maaltje. Maar …. daar was die vrouw weer. Haar heldencomplex schoot in werking en met behulp van een klein blaadje bevrijdde ze de vlieg uit de plakkerige draden. Dit tot grote ergernis van de spin die zich bedrogen zag door deze onverwachte inmenging en zich op hoge poten terugtrok in haar schuilplaats.

Met een wat scheefhangend vleugeltje en een ietwat onhandige flip-flap-boog vloog de vlieg richting de heg, zoekend naar een veiliger onderkomen. De vrouw keerde opgelucht terug naar binnen, waar ze zich ineens bewust werd van de spin die haar op háár beurt hoofdschuddend een afkeurende blik toewierp.

‘Was het bemoeizucht?’. De vrouw glimlachte in zichzelf. ‘Misschien wel’, dacht ze, ‘maar iemand moest die vlieg toch een vleugeltje helpen’. 

De spin vond van niet.

 

www.silent-touch.nl

Wie is er nu jarig?

Op de vooravond van mijn tweeënzestigste verjaardag laat mijn man tijdens onze vegetarische maaltijd de ‘ham’vraag vallen: ‘wat wil je eigenlijk hebben voor je verjaardag?’.  

Terwijl ik nadenk, spelen gedachten over de Bhagavad Gita, het Zevenvoudige Pad van de Boeddha en al onze lessen in “loslaten van onze wensen en verwachtingen” door mijn hoofd. Daar past een verjaardag met een cadeau eigenlijk niet tussen, toch? Maar hij kent me langer dan vandaag! Hij weet hoe ik van mijn geboortedag geniet, hoe ik hou van feestjes, slingers, ballonnen en ik steek ook bepaald niet onder stoelen of banken dat ik volop geniet van cadeautjes. De glimlach op mijn gezicht op mijn verjaardag is doorgaans niet van mijn gezicht weg te slaan.

‘Wat zou je me willen geven dan?’, kaats ik de bal olijk terug.

‘Een kus’, zegt  hij met een brede glimlach. ‘Heerlijk, een heel goed begin! En wat nog meer?’, vraag ik een beetje plagend, want ik weet als geen ander dat ik gehuwd ben met een man, die helemaal niets, maar dan ook niets, om verjaardagen geeft.

Ik zie hoe hij in zijn gedachten zoekt naar iets leuks en dan klaart zijn gezicht helemaal op en oppert hij: ‘Een lekkere cappuccino bij dat nieuwe tentje in dat dorp, met een taartje erbij!’. Zijn ogen glimmen bij het vooruitzicht.

'Mmmm, dat klinkt heerlijk', zeg ik aanmoedigend om zijn enthousiasme vooral niet te temperen. En hij begint goed op dreef te komen en met een opgetogen blik voegt hij eraan toe: ‘En een chocolaatje bij die lekkere banketbakker’. Hij ziet het nu helemaal zitten en staat te popelen om morgen mijn verjaardag te vieren. Ik geniet van zijn blije gezicht. Wie geeft er ook alweer niets om verjaardagen?

Het is me sowieso duidelijk hoe hij de ideale verjaardag ziet: een verwendag vol lekkernijen voor ons twee. Dus morgen vieren we gewoon dubbel, want wie is er hier nu eigenlijk jarig? En als ik hem zo zie glunderen, dan geef ik mijn verjaardag dit jaar aan hem cadeau. 

Met een hele dikke chocoladezoen erbij!

 

 

 

 

www.silent-touch.nl

Bloeien

Mijn peettante en tevens naamgenote is overleden. In mijn jeugd was zij dagelijks aanwezig, maar we zijn elkaar ook uit het oog verloren. We pakten echter de draad weer op en over de jaren heen liet zij mij iets zien, dat ik maar weinig zie.

Zij klaagde niet. Zij klaagde nooit. Zij zeurde niet, zij jammerde niet, zij liet geen dubbelzinnige opmerkingen vallen. Niets. Was haar leven dan zo rooskleurig? Zéker heeft zij een mooi leven gehad, maar haar leven was tevens doorspekt met afscheid, verlies en een familiebreuk die haar leven drastisch veranderde. Niet alleen het hare, maar van de hele familie en dus ook het mijne. Het was niet makkelijk, maar ik heb mijn tante nooit horen klagen. Zij ging met opgeheven hoofd door het leven en liet zich niet verleiden tot roddel en achterklap. Zij was trots van buiten en zacht van binnen. Heel soms trok ze één perfect gemodelleerde wenkbrauw op als ze het ergens niet zo mee eens was, maar geen geklaag.

In de laatste dagen van haar leven, waarin ze elke dag met elke ademhaling een stapje dichter naar de hemel werd gedragen, werd dit nog meer zichtbaar. Ze keek met heldere en liefdevolle blik naar ons en ondanks haar kwetsbare lichaam, bleef ze in diepe en zachte acceptatie van wat er was. Wát een voorbeeld, wát een overgave.

Vanochtend werd ik wakker met een belofte in mijn hart. Een belofte om het leven van mijn naamgeefster te eren en om elk miniem gevoel, dat ook maar enigszins dreigt te lijken op geklaag, direct in de kiem te smoren (met zachte hand) en te transformeren tot liefde.

Anderen zijn altijd een spiegel waar we - als het ons lukt - met geduld en openheid naar kunnen kijken en luisteren. Mijn tante is zo’n geduldige spiegel.

Over haar dood heen reikt ze uit in mijn hart en ik weet dat dat wat zij achterliet, opnieuw zal bloeien.

 

 

www.silent-touch.nl

 

 

De kracht van één dankjewel

Met enige verwondering kijk ik rond in de huiskamer van een bevriend stel. Op de vloer ligt het oude tapijt van mijn ouders. Dit stel zocht juist een tapijt toen wij het huis van onze ouders leeg ruimden. Het was liefde op het eerste gezicht. En nu kijk ik hoe mijn voeten staan op dat overbekende crèmekleurige tapijt, met Chinese bloemen aan de rand. Prachtig is het en ik ben blij dat het hier ligt; fris schoongemaakt en wel.

De vrouw volgt mijn blik en zegt dan dat ze mijn moeder via mijn blogs soms voor zich ziet. Hoe mijn moeder over het tapijt drentelde en her en der een stofje oppakte. Ik moet erom lachen want ze beschrijft  precies zoals het ging. Dan voegt de vrouw eraan toe dat ze mijn moeder op zo'n moment bedankt voor het tapijt. Dit raakt me. Wat klinkt dat lief en wat is dat attent. 

Ken je dat gevoel van een puzzelstukje dat ineens precies op z'n plaats valt? Moeiteloos, naadloos en logisch? Dit was voor mij zo'n moment.

Mijn ouders hebben dat tapijt ooit gekocht. Dat lag in een luxe winkel in Amsterdam, die nu allang niet meer bestaat. Een inkoper heeft het kleed ooit ingekocht, mensen hebben het verpakt en vervoerd. Andere mensen hebben het kleed knoop voor knoop gemaakt met wol. Iemand bedacht het motief en een ander kleurde de wol. Iemand heeft het schaap geschoren en de wol gesponnen. Wol van een dier dat heeft gegraasd in de wei, gevoed door de zon en moeder aarde. Het gras komt uit een zaadje en hoe komt dat zaadje daar eigenlijk?  

Het duizelt me als ik bedenk wie en wat eraan heeft bijgedragen zodat dit kleed hier onder mijn voeten ligt. Al die mensen en dieren, krachten en energieën zijn ontelbaar. Mensen en dieren zijn op hun beurt weer geboren, gevoed, verzorgd uit mensen en dieren. De reeks is eindeloos.

Eén zo'n woord van dankbaarheid van deze vrouw is dan ook niet zomaar exclusief bestemd voor mijn moeder of mijn vader. Deze spontane dankbetuiging komt toe aan alles en iedereen die daaraan heeft bijgedragen.

Inclusief haarzelf.

Eens te meer besef ik dat dankbaarheid een kracht is die ons ogenschijnlijk tot elkaar brengt, maar bovenal de mogelijkheid schept om ons ten diepste te realiseren dat we één zijn.

 

 

Vriendschap volgens de Dikke Van Dale

Daar zitten we dan, mijn vriendin en ik. Gewoon aan de koffie, zoals we zo vaak samen hebben gezeten.

We kennen elkaar via onze kinderen en over de jaren heen, hebben we van alles meegemaakt en gedeeld. Het is zéker zo dat we van binnen verschillend zijn, maar aan de buitenkant lijken we absoluut op elkaar. We worden wel eens als zusters aangezien, zoals onze kinderen wel eens voor broers worden aangezien. Grappig, zoals we soms dezelfde dingen of kleuren dragen, zonder dat we dat van elkaar weten. Dat heeft wel eens voor wat hilariteit gezorgd. Ook vanochtend was het bingo: spontaan fietste ik in mijn hemelsblauwe jurk even bij haar aan en daar stond ze in de tuindeur, eveneens in haar hemelsblauwe jurk. Ik moet er stilletjes om glimlachen.

Ik ben in eens nieuwsgierig naar het woord 'vriendschap'. Vriendschap is zoiets unieks, heel persoonlijks en eigens. Zou je vriendschap eigenlijk in woorden kunnen vatten? Ik raadpleeg De Dikke Van Dale en dat levert het volgende op:

(en lach niet),  'vriendschap': het bevriend-zijn. (Duh!!)

Ik speur verder: 'bevriend-zijn' geeft 0 resultaten. (Huh??)

'bevriend' = door vriendschap verbonden (Nou nou!)

'vriend' = persoon waarmee je door gevoelens van genegenheid bent verbonden
(Hmm? Alleen door gevoelens van genegenheid?)

'Gevoelens', kent Van Dale tot mijn verrassing niet, maar refereert dan aan
'gevoel' of 'gevoelen' van = het vermogen te voelen.

'Genegenheid' = goedgunstige gezindheid; = liefde (Now we're talking)

Tot slot geeft Van Dale een hele reeks betekenissen bij het woord 'verbonden', waarmee ik je niet zal vervelen.

Veel wijzer, word ik er niet van en het moge helder zijn dat 'vriendschap' inderdaad niet in in woorden is te vangen. Vriendschap kent tenslotte vele gezichten en biedt een regenboog aan kleuren en weersomstandigheden.

Misschien mail ik de Dikke Van Dale eens met de volgende suggestie om toe te voegen:

Vriendschap: Lief en leed delen en samen een kopje koffie drinken, mag ook in stilte (soms beter zelfs). Maar natuurlijk wel met een hemelsblauwe jurk aan (m/v).

 

Wat betekent vriendschap voor jou?

 

  

 

Rood, is wel een gepaste tint, kind! (15)

Blijven lachen! Een motto dat mijn moeder hoog in het vaandel heeft. Ook nu de ziekte dementie steeds meer grip op haar krijgt. We maken haar dan ook graag aan het lachen, maar net zo vaak is het andersom. Samen lachen, is soms het enige dat ons rest!

Zo belde ik haar laatst op. In haar hoofd regende het pijpenstelen en die regenbui bleef maar aanhouden.  Dit keer lukte het me niet om haar wat op te vrolijken en ten slotte zei ik dan ook:

'Mam, ik ga u ophangen.'

En tot grote hilariteit en ook wel verrassing, zei moeder toen:

'Nou het wordt tijd; welke kleur touw had je in gedachten?'

Dat moeder dan zo ongelooflijk grappig uit de hoek kan komen, is de redding van het moment. Haar humor - ook al is het een beetje galgenhumor - (over)wint dan toch onverwacht de somberte. Als dan ook nog even haar zonnige lach door de telefoon klinkt, voel ik me erg klein worden. Wat is ze dapper en grappig en wat houdt ze zich toch goed.

De aan de buitenkant praktisch onzichtbare ziekte, breekt langzaam maar gestaag haar hersens af en ik denk terug aan een blog die ik ooit over één van haar wijze lessen schreef toen we beiden veel jonger waren: 'Charmant laten hangen'. Moeder mag dan bezoek hebben van dementie, maar haar wijze lessen, haar geestigheid en liefdevolle presentie, zijn er niet minder door geworden.

'Ik dacht aan rood', hoor ik mezelf dan zeggen, ontwakend uit mijn hersenspinsels.

'Rood, is wel een gepaste tint, kind!', doet moeder dan nog een duit in het zakje.

en dan kunnen we toch niet anders dan in lachen uitbarsten.

 

'Ik heb je lief, ik heb je lief!'

Na een ongelooflijk drukke en vervullende dag, blik ik even terug op die kleine ontmoetingen, die kleine geluksmomentjes, die mijn leven kleur geven. En het is niet zo dat alles in mijn leven vlekkeloos of zonder slag op stoot, of verdriet of pijn verloopt, zeker niet! Maar nu ik hier zit te tikken, met mijn kopje thee in onze tuin met mijn hond aan mijn voeten, ervaar ik diepe dankbaarheid.

Komt dit door mijn ochtend met mijn kleinkinderen of een dansje met een vreemde? Of dat ik ineens in een hippe herenzaak met mijn jongste zoon een pak uit mocht kiezen of het delen van een pizza aan de waterkant met een blikje bier in mijn hand? Of komt het gewoon door de zomerse warmte? Midden tussen de chaos van het leven ervaar ik juist die kleine momenten als kleine pareltjes.

Het begon vanochtend al vroeg: Vanaf het moment dat ik binnenkom bij onze kleinkinderen tot het moment dat ik wegga, geef ik me er helemaal aan over. Geen vast omlijnde schema's, alleen maar kijken naar die kleine unieke wijze mensjes, aanwezig zijn en zien wat er nodig is. Dat dan terloops de keuken wordt opgeruimd, een boodschapje gedaan, een speeltuintje bezocht, een slaapje wordt gedaan, snoetjes worden gelapt, handjes worden gewassen, knuffels worden gegeven, boterhammetjes worden gegeten, luiers worden verschoond en boekjes worden voorgelezen, is mooi meegenomen en ook wel nuttig. Volop genieten, ongehaast en met aandacht. Wat een voorrecht om oma te mogen zijn. Ouders blij, kinderen blij en OmaLin blij. Iedereen blij.

Dat ik vervolgens voor zoonlief, samen met zijn vriendin en haar zus en zelfs mijn eigen man die toevallig aan kwam fietsen, in een hippe herenzaak een pak mag uitkiezen, had ik vanochtend nog niet kunnen bedenken. Spontane actie, die een verzachtende kleur legt over de reden waarvoor het pak er überhaupt moest komen: het afscheid van een dierbare. Met elkaar werd er een mooi strak pak gekozen en omdat we dit zo met elkaar doen, krijgt het bijna een feestelijk tintje. Het laat mij maar weer zien dat er te midden van een pijnlijke ervaring, zoals het afscheid van een dierbare, zoveel saamhorigheid en liefde en gedragenheid is. Zo wordt het verdriet van een afscheid dragelijker in dankbaarheid voor alles wat er was ..en wat er is.

Naderhand haalt mijn zoon nog een pizza en we delen deze aan de waterkant, onze benen bungelend over een kade in Haarlem. Zoonlief heeft ook wat watertjes en biertjes gehaald en zo toosten we op degene die niet meer bij ons is, op elkaar en op het leven. Met een traan en een lach zitten we naast elkaar, genietend van de zwoele zomeravond, de bootjes die langsvaren en de meerkoeten die ons verlangend aankijken. De zon met al haar warmte verdrijft dan even het verdriet uit het hart en dat geeft een ervaring van zachtheid, verbondenheid en maakt vooral de continuïteit van het leven zichtbaar.

Alleen teruglopend door de knusse binnenstad van Haarlem lever ik de lege blikjes in bij de Appie. In een spontaan gebaar bied ik het statiegeldbonnetje aan aan een jongedame die net staat af te rekenen. In eerste instantie kijkt ze me verstoord aan met zo'n blik van 'val me niet lastig'. Maar al snel licht haar gezicht op en knikt ze verrast, terwijl ze het bonnetje verrekent met haar boodschappen. Als ik doorloop, roept ze me na: 'Mevrouw, Ik HOU van u!!'.

Zo'n liefdesbetuiging over een statiebonnetje van 0,45 cent had ik niet direct verwacht en met minimaal hetzelfde enthousiasme roep ik terug: 'En ik hou van jou!'.

Met een grote glimlach loop ik de straat op, het liedje zingend, dat ik onlangs met Koor Canto zong:
'I like the flowers, I like the daffodills, I like the mountains...'
en naast mij hoor ik een man inzetten:
'I like the green hills, I like the firestone, I like to be alone....'

En voordat ik het weet zwier ik rond met deze wildvreemde man!

Als ik dan nu in mijn tuintje zit, zingt mijn hart: 'lief leven, ik heb je lief, ik heb je lief!'

Gaatjes vullen (14)

Het is weer zondag. Als ik stilhoud bij het verzorgingstehuis, staat mijn moeder al klaar. Niet meer fier en monter, maar fragiel en wankel. Haar fleurige en zwierige jurk, die ze altijd met charme droeg, hangt nu als een uitgebloeide bloem om haar heen. 

Normaliter licht haar gezicht op als ze me ziet, maar nu is er slechts een flauwe glimlach van herkenning. Het kost haar zichtbaar moeite om haar mondhoeken omhoog te plooien. Zelfs het even te gaan verzitten in de autostoel, maakt haar bekaf.

Na een uurtje in de tuin gezeten te hebben met een kopje thee en een koekje, komt er weer iets van kleur op haar wangen. Ook al hebben we elke tien minuten dezelfde gesprekken, toch hebben we het écht gezellig en ik ben blij en dankbaar dat ze er is. Langzaam maar zeker daalt ze van haar dementerende wolk af en landt weer iets meer in het fysieke lichaam en begint ze weer meer op te merken. Zo ook het grote gat in mijn tafelkleed.

'Daar zit een gat', zegt ze dan en met haar goedverzorgde nagel prikt ze triomfantelijk in een groot gat.

'en daar ook een' en ook een tweede nagel prikt door mijn kleed. Ze vraagt direct om een naald en draad en zonder aarzeling, tover ik mijn naaimandje te voorschijn. Ook al heb ik zo mijn twijfels of moeder het nog kan, ik wil haar ook niet ontmoedigen. Dementie vormt vaak geen belemmering voor veel geautomatiseerde handeling, zoals bijvoorbeeld naaien, dammen, dansen, tanden poetsen, bidden.

Geconcentreerd zitten we allebei aan een punt van het tafelkleed en dichten elk een gat. Mijn moeder kon vroeger schitterend en onzichtbaar gaatjes stoppen, maar na een klein kwartiertje hoor ik haar mopperen dat ze óók dit niet meer kan. Binnensmonds moppert ze op zichzelf hoe ze achteruit holt, dat ze een hoofd heeft als een vergiet, dat ze niet eens meer in de tuin kan werken, dat ze niet meer kan koken, niet kan knippen, strijken en dan nu ook niet eens meer naaien.

En met een diepe zucht werpt ze het tafelkleed in de ring. 

Als ik het resultaat zie, valt het allemaal best wel mee en ik tracht haar wat op te beuren. Tenslotte was ik er echt niet aan begonnen als ze me niet had aangespoord. Mijn man voegt er nog aan toe dat het niet om het resultaat gaat maar om het proces. Ze beurt er iets van op en dan ineens zie ik een guitige grijns op haar gezicht verschijnen en kaatst ze olijk terug:

'jullie hebben mooie praatjes, maar praatjes vullen geen gaatjes!'

Geluk op de hoek van de straat!

Bijna fiets ik langs hem heen, maar op het laatste moment herken ik een man uit mijn verleden. Voor zijn hoge leeftijd loopt hij nog met flinke pas en maakt alleen gebruik van een wandelstok. Hij moet even schakelen nu ik van mijn fiets afstap en hem aanspreek, maar hij herkent mij snel en schenkt mij een vriendelijke glimlach. In ons verleden is er wel wat schuring geweest tussen ons en dat maakt dat deze ontmoeting op de hoek van de straat toch ook wel wat spannend is.

Al snel vertelt hij dat zowel hij als zijn vrouw de komende maanden jarig zijn; maar liefst 90 jaar worden ze beiden. Hij ziet er goed en verzorgd uit, deze hoogbejaarde heer. Hij mankeert maar één ziekte, zegt hij, en dat is de ouderdom. Hij lacht er hartelijk bij.

Verder gaat het allemaal goed. Iets strammer, iets minder stabiel maar de hersens werken nog meer dan uitstekend. Op mijn vraag of ouderdom werkelijk een ziekte is of dat je het ook zou kunnen zien als een geschenk - dat je zo oud 'mag' worden - geeft hij onomwonden antwoord. 

'Dat heb ik van niemand gekregen hoor! Dat heb ik zelf gedaan; gewoon goed voor jezelf zorgen en goed eten!'. 

Laatst nog las hij een artikel over gezond oud worden en voeding. Hij had bij zijn kleinkinderen maar weinig bijval hiervoor gekregen maar dat deert hem bepaald niet. Hij staart dan even peinzend voor zich uit waarna hij zichzelf corrigeert: 'Nou, ik heb het niet zelf gedaan hoor. Ik ben wel eerlijk: mijn vrouw is degene die elke dag voor mij zorgt; gewoon aardappelen, groenten en een stukje vlees of vis!'

Wat later laat hij zich ontvallen dat hij en zijn vrouw samen zo gelukkig zijn en dat ze het leven met elkaar koesteren en bijna in één adem zegt hij onomwonden: 'En als één van ons twee overlijdt, dan moeten we maar samen gaan'. 

Het klinkt als een vurig betoog en de saamhorigheid tussen de twee spat ervan af. Als je toch al zo lang met elkaar samen bent, ben je natuurlijk verknocht aan elkaar en kan ik me zo goed voorstellen dat samen overgaan, zo mooi zou zijn. 

Dan vraagt hij ook nog belangstellend naar mijn moeder en ik merk hoe blij ik ben dat ik even van mijn fiets ben afgestapt om met hem te kletsen. Kennelijk vindt hij hetzelfde, want terwijl hij met z'n stok in zijn ene hand en een boodschappentas in zijn andere hand, zijn weg vervolgt, zegt hij: 

'Nou kind, fijn dat je even bent gestopt en dat we even konden kletsen! Groeten aan je man en je moeder'.

Verder mijn weg vervolgend, voel ik hoe zo'n klein en kort gesprek gewoon goud is en hoeveel vriendelijkheid er in deze kleine uitwisseling plaatsvond. 

Geluk zit soms echt in een klein hoekje en soms vind je het op de hoek van de straat!

Lichtpuntje (13)

Mijn zus en ik bellen elke dag met moeder. Zij in de avond en ik in de ochtend. De afgelopen weken klinkt de stem van moeder benepen en ze blijft haar boodschap herhalen:

'Ik heb er geen zin meer in. Van mij hoeft het niet meer. Ik heb er genoeg van. Ik heb een mooi leven gehad, maar het is nu welletjes.Geef mij maar een pil.' Het zou bijna zo'n foute smartlap van Hazes kunnen zijn. In een flits zie ik moeder en André samen in eenzaamheid hangen in een discotheek. Ondenkbaar, maar in mijn geest kan veel kennelijk.

Mijn moeder begrijpt maar niet dat ze nog steeds leeft. Van alle broers en zusters had zij de zwakste gezondheid en tot op de dag van vandaag blijft het haar verbazen dat ze de hongerwinter in 1944/45 heeft overleefd. En dat uitgerekend zíj nu maar niet dood gaat, dat vindt ze ronduit 'B E L A C H E L I J K'.

'Kind, ik heb alles gedaan! Wat moet ik hier nog? Ik heb niemand meer! Iedereen is dood!'

En dan gaan we zoeken naar de lichtpuntjes. 'Ho ho, wij zijn er nog toch? Straks komt er koffievisite en vanmiddag is er zingen in de zaal en morgen is er een uitje naar Urk.'

Een paar weken geleden konden deze lichtpuntjes haar nog wel opbeuren en nu ziet ze het als 'bezigheidstherapie' en afleiding van de naakte waarheid: Moeder ervaart een diepe eenzaamheid die met geen enkele bezigheidstherapie weg gaat.

Vaak vermande zij zichzelf weer en deed haar best om opgewekt en opgeruimd te klinken. Maar de laatste weken hangt er steeds vaker een sombere sluier over haar heen. Haar altijd rechte schouders beginnen te hangen, haar open blik verandert steeds vaker in een afwezig gestaar, haar frisse teint is vervangen voor een grauw masker en haar geest is regelmatig helemaal verward. Vasculaire dementie. Soms weet ik ook niet meer wat te doen of wat te zeggen, behalve te bevestigen dat ik haar hóór, dat ik haar begrijp en haar gevoelens respecteer.

'Mam ik hou van u'. 

Dan zakt de sluier en zegt ze: 'Dat is zo fijn te horen en ik hou natuurlijk ook van jou! Dank je wel voor je belletje. Daar knap ik zo van op! Dat is een klein lichtpuntje voor me.'

Dat een kort telefoontje toch een lichtpuntje mag zijn, maakt me elke dag dankbaar.
 

Meer weten over bewustwording: www.silent-touch.nl

Denk je aan gospel, dan denk je aan...?

Onze koordirigente brengt bij het opwarmen van onze stemmen vaak een eenvoudig liedje in. Dit keer het refrein van een gospelsong:
'It will get better, better
It will get better, better
It will get better
God is in control!'

Na de eerste inzingronde vraagt onze dirigente: 'Waar denk je aan bij gospel?'

Tja, denk ik aan gospel, dan denk ik aan God. Daar hoef ik niet over na te denken en dan ploeft het er ook uit:

'Aan God natuurlijk!'

De Naam hangt even stil in de ruimte en ik hoor hoe mijn spontane uitroep wat aarzelend eindigt in een sputterend vraagteken. Niet goed?? Misschien was Whitney Houston toch beter geweest?

De dirigente lost glimlachend het ongemak op met de bemoedigende woorden dat het natuurlijk prima is om aan God te denken maar omdat we in een koor zitten, we ook in 'zangtermen' kunnen denken. En ja, ze heeft gelijk! Het moment leent zich er natuurlijk helemaal niet voor om uit te zoeken wie, wát verstaat onder 'God' - als je dat al onder woorden zou kunnen brengen. 

Al snel klinken er andere opties, zoals zingen met vibratie (overigens een uitstekende andere naam voor God, denk ik in stilte) of rond en open. 

Zo gezegd zo gedaan en binnen de kortste keren zingen we uit volle borst, vol enthousiasme en ook nog driestemmig:

'BÈhehetter! BÈhehetter!

It will get bèhetter!'

Na drie knallende rondes merkt een medezanger droogjes op dat we ietwat klinken als een kudde mekkerende schapen. Terwijl ze het zegt, zie ik direct De Herder met zijn kudde schapen door de zaal lopen. Hoe ik ook mijn best doe, ik kan echt niet serieus blijven. Ik ben echt een verloren schaap.

Dromen over zeven

‘In de branding liggen mijn zeven klassieke, kostbare speedboten op een rij, van klein naar groot. De dichtstbijzijnde boot heeft een klein formaat en helemaal aan het einde van de rij ligt de grootste. Het is een indrukwekkend gezicht. Het hagelwitte strand wordt omzoomd door palmbomen en de azuurblauwe zee strekt zich uit onder een wolkeloze lucht. Dan krijg ik de opdracht om te gaan varen en ik stap in de dichtstbijzijnde, kleinste boot. Eenmaal aan boord begint het te waaien en een flinke storm steekt op. Donkere wolken pakken zich samen en het schip wordt heen en weer geslingerd op de steeds wilder wordende oceaan. Er is geen paniek, slechts verbazing dat het weer zo is omgeslagen en ik vraag me af waarom ik uitgerekend nu ben gaan varen? Ik blijf praktisch en trek een zwemvest aan.’

Bij zo’n heldere droom vraag ik me af of deze een specifieke betekenis heeft? Samen met een vriendin associëren we op mijn droom. Bij haar komt het Bijbelse verhaal van Matteüs 8, 23-27 naar boven: Jezus vaart met zijn volgelingen op een schip, dat in een storm belandt, waarbij iedereen in paniek is, behalve Jezus; hij is vol vertrouwen in de Vader. Dat diepe vertrouwen raakt.

Wat later associeer ik met mijn man nog wat verder over het getal zeven. ‘Zeven dagen van de week, zeven (grote) chakra’s, zeven tonen in de toonladder, zeven kleuren in de regenboog. Zeven is een priemgetal (uitsluitend deelbaar door zichzelf). Zeven organen, zeven zonden, zeven deugden’. Ik begin helemaal enthousiast te worden. ‘Zeven vette jaren, zeven magere jaren, zeven plagen, zeven engelen’.

Dan wordt het stil en ik vraag me af wat er nu precies zichtbaar wil worden in zo’n droom? Vaak staat zo’n droom niet op zich. Het leven geeft onafgebroken vingerwijzingen en de kunst van het leven blijft om deze op te merken, zonder er iets spiritueels, magisch’ of bijzonders van te maken. Eerder open, present en speels. 

Alsof mijn man mijn gedachten kan lezen, hoor ik hem ineens droogjes zeggen:

‘En vergeet vooral de Zeven Dwergen niet.’ 

 

 

www.silent-touch.nl